Foto door Valerie Kuypers
Voor vrijetijdsbeoefenaars verandert er niets
“Wat betreft de pure amateurkunst is de onrust nergens voor nodig”, vertelt projectadviseur Vanessa Verhoeven. “Vrijetijdsbeoefenaars van amateurkunst zitten honderd procent in ons hart. Van de fotografie- of schilderclub die een bijzondere tentoonstelling wil inrichten tot de fanfare die dringend toe is aan nieuwe uniformen; we blijven hen steunen onder de vertrouwde voorwaarden van Fonds 1818.”
De enige verandering is dat nu alle groepen, ook de theaterverenigingen, maximaal één keer per jaar een donatie mogen aanvragen. Verder gelden dezelfde voorwaarden als vóór de aanscherping van het donatiebeleid. Deze hebben betrekking op de grootte van de groep, de locatie en het soort uitvoering of tentoonstelling.
Zo geeft Fonds 1818 alleen geld aan amateurgroepen die uit minimaal acht personen bestaan. Vanessa: “Wij hechten veel waarde aan het gemeenschapsgevoel: het deel uitmaken van een groep en de energie en het plezier die mensen daaruit halen. Maar ook: het sociale vangnet dat een hechte groep automatisch vormt. Mensen die hun passie met elkaar delen, smeden vaak banden voor het leven en kijken naar elkaar om, ook in moeilijke periodes.”
Over de uitvoeringslocatie kunnen we kort en duidelijk zijn, net als bij alle andere projecten die we steunen: aanvragers komen uit de regio van Fonds 1818 én de optredens of tentoonstellingen vinden in dit gebied plaats.
Ook met de laatste voorwaarde zijn de meeste aanvragers bekend: we ondersteunen geen reguliere uitvoeringen, maar alleen bijzondere projecten – de enige uitzonderingen zijn de kooroptredens binnen het programma Koren zingen voor Ouderen. Bijvoorbeeld een jubileumvoorstelling van een toneelgroep of een samenwerkingsproject tussen verschillende amateurverenigingen. De doelgroep kan het project ook bijzonder maken. Denk aan mensen die vanwege sociale of financiële redenen niet zo gauw een concert, optreden of expositie zullen bezoeken.
Op het snijvlak van amateur en professional
Lastiger zijn de aanvragen die je niet zo gemakkelijk in een hokje kunt plaatsen, zoals kruisbestuivingen tussen amateurs en professionals. Hier is Fonds 1818 kritischer naar gaan kijken.
Voorheen gaven we veel donaties aan festivals van professionele organisaties die óók aandacht hadden voor amateurkunst en lokaal talent. Nu past dat niet meer. We ondersteunen alleen nog festivals die grotendeels worden gedragen door vrijwilligers.
Vanessa: “Deze festivals krijgen wel vaak professionele ondersteuning, maar die is dan juist gericht op het vooruithelpen van vrijwilligers. Het verschil zit er voor ons in of professionals zelf de organisatoren zijn en vrijwilligers alleen worden ingezet voor de productionele voorbereiding en uitvoering van het festival óf dat vrijwilligers, bijvoorbeeld buurtverenigingen, het hele festival op poten zetten. Onze steun gaat naar die laatste categorie.”
Maatschappelijk belang staat voorop
Samenwerkingen tussen amateurs en professionals komen niet alleen voor bij festivals, maar ook bij andere kunst- en cultuurprojecten. Vanessa: “We hebben begrip voor organisaties die doelen nastreven die ze met alleen vrijwilligerscapaciteit lastig of niet kunnen bereiken. Er is een omslagpunt wanneer deze projecten wel of niet bij ons passen. Dat kun je niet honderd procent in voorwaarden vangen, dus de aanvrager moet ook vertrouwen op onze ervaring en zorgvuldigheid.
Wel kunnen we stellen dat Fonds 1818 meer kijkt naar het maatschappelijk belang dan naar het culturele belang en dat de inzet van professionals hierbij goed mogelijk is. Neem bijvoorbeeld het Cultuurhuis Delft. Dit is een professionele culturele organisatie, dus op papier zou je zeggen dat wij deze club niet kunnen steunen. Maar de initiatiefnemers zijn zo vervlochten met de wijk waarin ze werken en alles draait bij hen om het maken van verbinding met de buurt. Dat bereiken ze door zowel de inzet van professionele kunsten als het stimuleren van amateurkunst bij bewoners voor wie dat niet vanzelfsprekend is. Om die redenen sluit het Cultuurhuis juist naadloos aan bij Fonds 1818 en ontvangen zij wel een donatie.”
Talentontwikkeling van vrijetijdsbeoefenaars
Een ander onderdeel binnen het aandachtsgebied Amateurkunst is talentontwikkeling. Vroeger steunde Fonds 1818 dit heel breed; van concerten waarmee Conservatoriumstudenten naamsbekendheid konden kweken tot talent events voor een brede groep muzikanten met studiotijd als prijs.
Nu richten we ons puur op groepen vrijetijdsbeoefenaars met nog relatief weinig ervaring. Bijvoorbeeld een groep jongeren in de wijk die wil leren rappen of HaFaBra-verenigingen die zich verder willen scholen. Voorwaarden zijn dat het om groepen én om meerdere bijeenkomsten gaat. Young professionals en vergevorderde amateurs ondersteunt Fonds 1818 niet meer.
Vanessa: “Bijzondere aandacht gaat uit naar groepen waarvan we kunnen aannemen dat zij niet als vanzelfsprekend hun talenten kunnen ontwikkelen. Bijvoorbeeld doordat zij op eigen houtje moeilijk lessen of een cursus kunnen betalen. Of vanwege een taaldrempel, verstandelijke handicap of fysieke beperking.
Onze betrokkenheid bij deze groepen beperkt zich overigens niet tot talentontwikkeling en amateurkunst; we richten ons binnen alle aandachtsgebieden van Fonds 1818 op mensen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken.”
Inspelen op de stand van het land
Wat ook geldt voor al onze aanvragers, is dat we niet te rigide willen zijn en altijd met een open blik naar de ontwikkelingen in de wereld blijven kijken. Vanessa: “De coronatijd richt bijna overal schade aan, niet in de laatste plaats in de kunst- en cultuurwereld. Als wij merken dat er gaten ontstaan die waardevolle organisaties niet gedicht krijgen langs andere wegen, helpen wij graag waar we dat kunnen – ook als dat betekent dat we daarmee tijdelijk wat losser omspringen met onze eigen regels.”
Geld voor goede oefenruimtes en podiumfaciliteiten
Tot slot benoemen we graag dat Fonds 1818 ook donaties geeft voor een investering in een (multifunctioneel) podium of oefenruimte waarvan meerdere amateurgroepen gebruik maken. Vanessa: “Niet alle organisaties weten dat je hiervoor geld bij ons kunt aanvragen, dus het is fijn om dat te benadrukken. Zonder een goed werkende en ingerichte ruimte kun je als amateurgroep natuurlijk niet zoveel. We vinden het belangrijk dat dit in orde is en dragen hier als fonds graag een steentje aan bij.” Een mooi voorbeeld is onze donatie aan SPOD in Delft, waarover we dit artikel schreven.
Twijfel je nog of je in aanmerking komt voor een donatie voor je amateurkunstproject, of heb je een andere vraag over dit onderwerp? Neem dan direct contact op met de projectadviseur uit jouw gemeente.